Thực tế cho thấy, KTTT mà nòng cốt là hợp tác xã và tổ hợp tác (HTX,THT) đã góp phần không nhỏ trong việc tạo việc làm, chuyển dịch cơ cấu lao động, cơ cấu kinh tế, nhất là ở khu vực nông thôn.
Theo báo cáo tổng hợp của Sở Kế hoạch và Đầu tư về tình hình phát triển KTTT, HTX trong 15 năm qua cho thấy đã có sự chuyển biến tích cực trong nhận thức về vai trò, vị trí của KTTT trong phát triển kinh tế thị trường. Việc xác lập môi trường và thể chế cho phát triển KTTT được nghiên cứu, tổng kết để đề ra định hướng phù hợp, tạo cơ sở ban hành cơ chế, chính sách thúc đẩy và phát huy vai trò của KTTT. Toàn tỉnh có 289 HTX, trong đó có 233 HTX nông nghiệp, thủy sản; khoảng 1.690 THT.
Cơ chế, chính sách hỗ trợ, đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực cho phát triển KTTT đã được tăng cường thực hiện. Liên minh HTX tỉnh phối hợp với các sở, ngành, địa phương tổ chức nhiều lớp bồi dưỡng kiến thức chuyên môn, nghiệp vụ về quản lý, kiến thức marketing, phương pháp xây dựng phương án kinh doanh, xây dựng thương hiệu… cho cán bộ chủ chốt các HTX. Bình quân mỗi năm có từ 600-800 lượt cán bộ chủ chốt HTX trên địa bàn tỉnh tham gia tập huấn kiến thức có liên quan đến các nội dung này.
Ngành nông nghiệp còn phối hợp tổ chức các lớp đào tạo nghề, dạy nghề, chuyển giao kỹ thuật sản xuất cho các thành viên HTX. Sở Công thương tổ chức 50 dự án đào tạo nhiều nghề cho khoảng 5.000 học viên đến từ các HTX phi nông nghiệp trên địa bàn tỉnh…
Cùng với đó, cơ chế, chính sách hỗ trợ các HTX, THT tiếp cận nguồn vốn vay, quỹ hỗ trợ phát triển HTX đang được tích cực triển khai. Quỹ hỗ trợ phát triển HTX tỉnh được thành lập từ năm 2017, với số vốn ban đầu 5 tỷ đồng. Theo kế hoạch, mỗi năm, tỉnh sẽ cấp bổ sung 1 tỷ đồng vào quỹ để tạo điều kiện cho các HTX vay vốn phát triển sản xuất, đến nay, có 8 lượt HTX đã tiếp cận với nguồn vốn của quỹ.
Chính sách xúc tiến thương mại và mở rộng thị trường cho các HTX cũng được sửa đổi, bổ sung cho phù hợp với tình hình hội nhập kinh tế quốc tế. Các HTX thụ hưởng chính sách này chủ yếu thông qua chương trình xúc tiến thương mại quốc gia và địa phương, với các nội dung trọng tâm như: quảng bá, phát triển thương hiệu cho các HTX tiểu thủ công nghiệp. Việc đẩy mạnh công tác xúc tiến thương mại được xem là đòn bẩy hữu hiệu, giúp các HTX nâng cao chất lượng, quảng bá thương hiệu sản phẩm và mở rộng thị trường kinh doanh, tạo thêm việc làm và tăng thu nhập cho thành viên.
Bên cạnh đó, các địa phương trong tỉnh còn quan tâm, tạo mọi điều kiện cho các HTX tham gia các chương trình mục tiêu, trong đó có chương trình xây dựng nông thôn mới, giảm nghèo… Các cơ chế, chính sách của tỉnh được cụ thể hóa thông qua các chương trình, đề án. Riêng về thành lập mới HTX, trong thời gian qua, ngân sách nhà nước hỗ trợ hơn 810 triệu đồng thành lập các HTX ít thành viên. Hằng năm, ngân sách tỉnh cũng đã dành nguồn kinh phí không nhỏ hỗ trợ các HTX ứng dụng KHKT trong sản xuất, xây dựng các mô hình chăn nuôi, sản xuất giống cây trồng mới, nuôi trồng thủy sản...
Đồng chí Trương Minh Hiến, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch UBND tỉnh khẳng định: Hà Nam luôn quan tâm đến thành lập mới các HTX ít thành viên nhằm thúc đẩy đổi mới phương thức tổ chức sản xuất nông nghiệp, tạo điều kiện cho các HTX tiếp cận được các chương trình phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.
Trong giai đoạn 2015-2020, UBND tỉnh đã ban hành 15 chương trình, đề án về phát triển sản xuất nông nghiệp. Các chương trình, đề án và các cơ chế hỗ trợ sản xuất nông nghiệp đã góp phần giải quyết việc làm cho lao động nông thôn, nâng cao thu nhập cho người dân. Tỷ lệ hộ nghèo từ 4,24% năm 2015 giảm xuống còn 2,37% năm 2018. Thu nhập bình quân theo đầu người từ 28,2 triệu đồng năm 2015 tăng lên 41 triệu đồng năm 2018. Hà Nam có 98/98 xã đạt chuẩn nông thôn mới, 4/6 huyện đạt chuẩn NTM và hoàn thành nhiệm vụ xây dựng NTM.
Bên cạnh những kết quả đạt được, nhìn chung, HTX, THT đóng góp chưa nhiều vào tăng tưởng kinh tế địa phương. Doanh thu của HTX chiếm tỷ lệ thấp trong GDP hằng năm. Doanh thu bình quân của một HTX ước đạt khoảng 1,1 tỷ đồng năm 2018, thu nhập của người lao động trong HTX còn thấp so với mức thu nhập chung của người lao động trong khu vực kinh tế tư nhân.
Có nhiều nguyên nhân dẫn tới tình trạng trên, trong đó, năng lực tài chính và quản trị của các HTX, THT còn hạn chế là yếu tố chính khiến cho việc tiếp cận và hấp thu cơ chế, chính sách về phát triển KTTT chưa đạt được hiệu quả như mong đợi. Qua tìm hiểu thực tế, cho thấy, toàn tỉnh có 95 HTX được cấp đất xây dựng trụ sở làm việc, trong số này chỉ có 47 HTX được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Không có tài sản thế chấp nên nhiều HTX khó tiếp cận vốn từ các tổ chức tín dụng.
Thêm vào đó, hạn chế về năng lực hoạt động, chưa đúng quy định về quản lý tài chính kế toán, hoặc không theo Luật HTX cũng khiến cho các HTX chưa nắm bắt được những cơ hội về hợp tác đầu tư liên kết phát triển sản xuất kinh doanh với các công ty, doanh nghiệp. Trình độ của cán bộ quản lý HTX vẫn là điểm yếu khó khắc phục. Số cán bộ quản lý có trình độ cao đẳng, đại học trở lên ở các HTX chỉ có 185 người (năm 2018), chiếm 17%.
Cơ chế, chính sách về khoa học công nghệ (KHCN) cơ bản đầy đủ nhưng chính sách đặc thù đối với HTX trong lĩnh vực này còn thiếu, các HTX hưởng thụ chung giống như các thành phần kinh tế khác. Nhiều HTX không có vốn đầu tư cho đổi mới KHCN mà phụ thuộc hoàn toàn vào ngân sách đầu tư của Nhà nước và các chương trình liên kết với đối tác (doanh nghiệp).
Nhiều ý kiến cho rằng, yếu tố cốt lõi nằm ở nội tại các HTX. Ông Phạm Trọng Kính, Trưởng phòng NN&PTNT huyện Thanh Liêm cho rằng: HTX không thu hút được người tài. Ở Thanh Liêm, số cán bộ chủ chốt ở các HTX có trình độ đại học chiếm một tỷ lệ nhỏ, phần nhiều chỉ có trình độ trung cấp. Để HTX thực sự phát huy được vai trò cần có sự tác động mạnh mẽ từ cơ chế, chính sách để thay đổi về nguồn nhân lực…
Ông Nguyễn Xuân Mạnh, Trưởng phòng NN&PTNT huyện Kim Bảng nhận định: HTX mang tính đặc thù nên cần phải quan tâm đến tính đặc thù đó. Nên coi trọng chất lượng thay vì số lượng, nếu các thành viên không tự nguyện thì không nên thành lập HTX hay THT. Bình mới, rượu cũ sẽ không bao giờ đạt được tính thực chất.
Cơ chế, chính sách đóng vai trò quan trọng, quyết định đến việc nâng cao hiệu quả của KTTT. Theo Ban chỉ đạo Trung ương về đổi mới phát triển KTTT, HTX, thời gian tới cần tiếp tục hoàn thiện khung pháp luật và chính sách hỗ trợ phát triển KTTT, bổ sung chính sách ưu đãi hỗ trợ thích hợp cho THT và HTX, nhất là các HTX, THT hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn. Cùng với đó, đổi mới, nâng cao hiệu quả hoạt động của các HTX, THT, chú trọng vào nâng cao nguồn nhân lực, củng cố lại hoạt động của các HTX theo đúng bản chất của Luật HTX 2012, góp phần đưa chủ trương, chính sách phát triển KTTT đi vào thực tiễn một cách hiệu quả.
Theo báo Hà Nam Online
Tổng số điểm của bài viết là: 2 trong 2 đánh giá
Những tin mới hơn
Những tin cũ hơn